O BOGU, O KRVI I O TIŠINI

Vedran Furtula, „Iskrenja“, Nova Poetika, 2013

Vedran Furtula, autor zbirke „Iskrenja“, vraća se ovom zbirkom tradicionalnom pesništvu, relativno retkom u poplavi mladih lavova street poezije, koja preplavljuje medijski prostor poslednjih nekoliko godina. Posvete velikanima srpske književnosti (Andrić, Bećković), pa i samom Rembu, nedvosmisleno govore o Vedranovim uzorima, a poezija je setna i kvalitativno ujednačena mračnim molskim tonalitetom. Po stilu i tematici primetni su tragovi Jesenjinove poezije, kao i rodoljubivi diskurs Đure Jakšića.

Teme su nestandardno antiurbane, sa snažnim prizvucima patriotizma i religije, posebno naglašenih čestim motivom kajanja. Prizor nasilne, najčešće, mučeničke smrti je u Vedranovoj poeziji sveprisutan, obično povezan sa herojstvom ili kajanjem. Asocijacije na strahote poslednjeg Balkanskog krvoprolića, nenadano, poput iskrica izbijaju u prvi plan i ujedaju čitaoca ravno za srce.

Ponegde, a naročito u pesmama „Žuta kuća“ i „Trulište“, kroz mučne slike i klasičnoj poeziji neprimireno okrutne prizore, autor izražava zgražavanje nad tekovinama modernog sveta. Izuzev ljubavi prema Bogu, otadžbini i roditeljima, ovde ljubavisanju ni pomena nema, što je još jedan odmak od modernog pesništva, koje u najvećoj meri jeste posvećeno telesnoj ljubavi i privlačnosti.

Povremeno poigravanje zvučnošću reči kao takvih, sred prilično pesimističke slike sveta koju nam Vedran prenosi, daju nekim pesmama neočekivano živahan tempo, donekle čak i prizvuk optimizma, što u priličnoj meri odudara od tamnih nijansi ovde predstavljene poezije.

Kao lajtmotiv zbirke mogli bi se izdvojiti sledeći stihovi:

jer žeđ u meni želi bar malo

ikone Boga,

proljetne kiše,

vizije lijepog,

majčine sreće,

i ničeg više.

Jer, Vedran Furtula je duboko religiozan, posvećen srpstvu i otadžbini, i to ni ne pokušava da sakrije, beskompromisno slažući stihove u arhaični tonalitet koji će biti prihvaćen od njemu bliskih ličnosti. U njegovim stihovima je osetna duboka tuga nad narodom večito prinuđenom na herojstvo i mučeništvo u odbrani sopstvenih staza i bogaza:

Ko preživi bitku nek se vjeri preda

Ko pogine časno nek ni mrtav ne da

Zapadu na istok, istoku na zapad.

Ova i ovakva poezija u dubokom je i uznemirujućem neskladu sa brzim, urbanim tempom kojim je moderni čovek proklet. Zahteva posebno stanje duha i smirenu atmosferu da bi se mogla lagano čitati i pravilno razumeti. Ali ako ste spremni da se unesete u svet „Iskrenja“, on može i vašoj duši doneti privremeno smirenje.